Pour y écrire un billet doux…

TEKST

zaterdag 22 juli 2017 om 15:33 uur.    |    Terug naar Proza
Dit werk werd reeds 3213 maal bekeken.

Pour y écrire un billet doux…

 Le Canal du Midi.

             Cantique profane III.

Assoupi par l’infinité des infinitifs d’un vieux pays
où tout allait de surprise en surprise.

Autant  soufflé la solitude furtive.
Autant  songé aux sons des vents clapotants.
                     
Venu pour l’ombre 
                 où l’ombre  
                      est l’ombre
                           ombragée par 
                                une ombre précise.

Autant au sein des vignes immenses,  plongé dans l’inattendu. 
Autant ému qu’il y a tant d’années, le temps perdu.

Autant l’orgueil des platanes qui chantaient ‘Ombra mai fu’.
Autant, autant et venu pour y écrire un billet doux.(1)

Hoe mooi en knus het Engelse platteland ook is, hoe heerlijk het ook in het uitstalraam van ‘Midsummer Murders’ wordt uitgestald : gezellige pubs met namen van afgehakte koninklijke hoofden zoals The King’s Head, The Queen’s Head , de vriendelijkheid, de humor, het oorstrelend, prachtig Oxonian - English dat o.a. in East Sussex wordt gesproken, het Engels o zo schatplichtig aan het Frans, onverminderd de rijke literatuur, The Sunday Carvery, ik zou er niet kunnen leven. Het feit alleen al dat een koninklijk staatshoofd het hoofd is van een staatskerk is o.a. een van de redenen. Als er in een nationale hymne of op een biljet een god opduikt krijg ik sofort goosebumps.

Waarom Frankrijk, steeds weer Frankrijk, altijd Frankrijk?

 Agde

Niet alleen omwille van het pittoreske dat men in kleine dorpjes van La France profonde kan beleven : de ‘Bar-tabac’, het dorpsfontein, de ‘boulodrome’, het standbeeld van Mariane met tricolore vlag, de afgeschilferde, half gesloten luiken waarop men een rijk romaans verleden ziet zuchten, de lommerrijke steegjes, de speelse schaduw van platanen op het dorpsplein. Niet alleen omwille van het klimaat, het azuur, de door de zon doordrenkte wijngaarden, de pastis, de zee, het culinaire, de bloedige Marseillaise.

 Bages

Samen met de vervolging van de Katharen in de XIIIe eeuw - "une monstruosité doctrinale", Anne Brennon - die zich in de Languedoc afspeelde en mijn Plat Préféré is er ook de Verlichting die in Frankrijk tot wasdom kwam; een verlichting met radicalen zoals Paul-Henri Thiry, baron d’Holbach (1723-1789) en zijn salon waar de verlichte, Europese elite van de 18e eeuw samenkwam : Denis Diderot, David Hume… (2)

Zeker niet de geprezen Jean-Jacques Rousseau (1712 - 1778) met zijn volonté générale die mordicus door ieders strot diende geduwd. Niet alleen de bloedige terreur van Robespierre (1758 -1794) tijdens de Franse revolutie is aan dit gedachtegoed schatplichtig, ook het Marxisme met zijn miljoenen slachtoffers - Stalin, Pol Pot, Kim Il Sung met Mao op kop - ook het fascisme. Niettemin, wanneer men het aantal doden, de oorlogsslachtoffers niet meegeteld, met die van het Nazisme vergelijkt, blijkt Hitler een koorknaap in korte broek. Deze getallen dienen niet om te vergoelijken, "Facts are stronger than the Lord Mayor"

 Du Contrat Social, ou principes du Droit Politique, J.J.ROUSSEAU

La Soumission

Iedereen wordt ondergeschikt aan de algemene wil; zij die zich niet schikken zullen daartoe worden gedwongen:

“Wil het geen loos papier zijn, dan houdt het maatschappelijk verdrag stilzwijgend die verbintenis in die als enige de andere dwingend kan maken: dat al wie zal weigeren te gehoorzamen aan de algemene wil, er door heel het lichaam toe gedwongen zal worden. Dit betekent niet anders dan dat men hem zal dwingen vrij te zijn.” “Du Contrat Social”, J.J. Rousseau.

Lees hoe zijn woorden in elk totalitair gedachtegoed zullen nazinderen. Vandaag lopen er nog dergelijke nostalgische medeburgers rond; lauwe minnaars van verkiezingen die tombola’s willen organiseren. Anderen vinden de eenpartijstaat van Cuba dan weer een stichtend voorbeeld. En ondertussen staat er in Venezuela geen pils meer koud...

Nog een opmerkelijk weetje is dat De Volkswil eveneens de titel was van een Gents, socialistisch weekblad op het einde van de 19e eeuw. Het werd later De Vooruit. Maar dit terzijde.

La laïcité n’est pas une opinion, c’est la liberté d’en avoir une .

Met deze onverslijtbare pittigheid in het achterhoofd ligt voor mij de aantrekkelijkheid van de Franse republiek vooral in ‘La loi de 1905 sur la laïcité - La loi concernant la séparation des Églises et de l’État’. De laïcité als ordenend gegeven, de sluitsteen van een harmonieuze samenleving met een fundamentele garantie voor individuele vrijheden: gewetensvrijheid, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van religie waarbij dogma’s zich steeds naar een democratische wetgeving moet schikken.

Met vallen en opstaan werden in Frankrijk eveneens drie schitterende lichten ontstoken: “ Liberté, égalité, fraternité - Vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid”.

Met vallen en opstaan want Rien n’est jamais acquis à l’homme, ni sa force, ni sa faiblesse, ni son coeur …, “Il n’y a pas d’amour heureux”, Louis Aragon

Vandaar en ondanks... deze liefdesbrief, mon billet doux.

Frank De Vos

(1)  Uit de cyclus “Cantiques Profanes”, Frank De Vos http://www.frankdevos.be/werken.asp?type=g

(2)  Men leze: Het verdorven genootschap – De vergeten radicalen van de verlichting, Philipp Blom, De Bezige Bij, 384 blz., ISBN 9789023492078